Trong môi trường công nghiệp, đặc biệt là tại các nhà máy sản xuất gỗ, dệt may, nhựa, hóa chất hoặc điện tử, nguy cơ cháy nổ luôn hiện hữu. Mỗi sự cố không chỉ gây thiệt hại lớn về tài sản, máy móc, hàng hóa mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến an toàn con người và hoạt động sản xuất. Hiểu rõ nguyên nhân gây cháy phổ biến và biện pháp phòng ngừa là bước quan trọng để xây dựng hệ thống phòng cháy chữa cháy (PCCC) hiệu quả và bền vững.
1. Nguyên nhân gây cháy phổ biến trong nhà máy sản xuất
1.1. Sự cố điện
Dây dẫn điện quá tải, cũ hỏng hoặc chập mạch.
Sử dụng nhiều thiết bị công suất lớn trên cùng một đường dây.
Bố trí hệ thống điện không đúng kỹ thuật, không có thiết bị bảo vệ hoặc tiếp đất an toàn.
Đây là nguyên nhân hàng đầu chiếm hơn 50% các vụ cháy tại nhà xưởng.
1.2. Nhiệt độ và tia lửa sinh ra từ máy móc
Ma sát giữa các chi tiết cơ khí, động cơ bị kẹt hoặc thiếu dầu bôi trơn.
Tia lửa hàn, cắt kim loại không được che chắn, gây bắt cháy vật liệu xung quanh.
Bụi kim loại hoặc bụi gỗ tích tụ gần nguồn nhiệt, dễ bén lửa.
1.3. Hóa chất dễ cháy và dung môi bay hơi
Lưu trữ hóa chất như sơn, dung môi, cồn, xăng dầu không đúng quy định.
Thiếu thông gió hoặc sử dụng thiết bị phát nhiệt gần khu vực chứa hóa chất.
1.4. Bụi công nghiệp và chất thải dễ cháy
Bụi gỗ, bột nhựa, sợi vải hoặc hạt kim loại nhỏ trong không khí có thể gây nổ bụi.
Không làm sạch định kỳ hệ thống hút bụi hoặc kho chứa nguyên liệu.
1.5. Yếu tố con người
Nhân viên hút thuốc trong khu vực cấm.
Bất cẩn khi sử dụng thiết bị nhiệt, điện.
Thiếu kiến thức hoặc không được huấn luyện về an toàn PCCC.
2. Cách phòng ngừa cháy nổ trong nhà máy sản xuất
2.1. Thiết kế hệ thống điện và máy móc an toàn
Lắp đặt hệ thống điện theo đúng tiêu chuẩn kỹ thuật.
Thường xuyên kiểm tra, bảo trì và thay thế dây dẫn, ổ cắm, cầu dao cũ hỏng.
Trang bị thiết bị chống sét lan truyền và aptomat bảo vệ quá tải cho toàn hệ thống.
2.2. Lắp đặt hệ thống PCCC tự động
Hệ thống báo cháy tự động giúp phát hiện khói, nhiệt, lửa sớm.
Hệ thống chữa cháy Sprinkler hoặc chữa cháy khí sạch Novec 1230 giúp dập tắt đám cháy nhanh, an toàn cho thiết bị điện tử.
Bố trí bình chữa cháy xách tay ở các khu vực dễ xảy ra sự cố.
2.3. Quản lý và lưu trữ hóa chất an toàn
Bố trí khu chứa riêng, có thông gió và biển cảnh báo rõ ràng.
Không để hóa chất gần nguồn nhiệt hoặc khu vực sản xuất chính.
Tuân thủ quy trình vận chuyển, sử dụng và tiêu hủy theo quy định PCCC.
2.4. Đào tạo và xây dựng đội PCCC cơ sở
Tổ chức tập huấn định kỳ cho công nhân và nhân viên.
Thành lập đội PCCC cơ sở sẵn sàng ứng phó kịp thời khi có sự cố.
Thực hiện diễn tập thoát nạn, sử dụng bình chữa cháy và quy trình báo cháy.
2.5. Bảo trì, vệ sinh và giám sát thường xuyên
Dọn dẹp bụi, chất thải dễ cháy định kỳ.
Bảo dưỡng hệ thống thông gió, hút bụi, thiết bị PCCC.
Gắn camera giám sát và cảm biến khói, nhiệt tại các khu vực trọng yếu.
3. Kết luận
Phòng cháy chữa cháy trong nhà máy không chỉ là trách nhiệm pháp lý mà còn là yếu tố sống còn để duy trì hoạt động sản xuất an toàn và ổn định. Doanh nghiệp nên chủ động đầu tư hệ thống PCCC tự động, thiết bị chữa cháy chính hãng, kết hợp với huấn luyện và giám sát an toàn thường xuyên.
Nếu quý doanh nghiệp cần tư vấn thiết kế, lắp đặt hệ thống PCCC cho nhà xưởng, hãy liên hệ Trangia Fire – Nhà phân phối thiết bị PCCC MOBIAK chính hãng để được hỗ trợ giải pháp tối ưu, tuân thủ tiêu chuẩn quốc tế và an toàn tuyệt đối cho mọi quy mô sản xuất.
